تاثیر بافت خاک بر دقت روش انعکاس‌‌سنجی حوزه زمانی در برآورد رطوبت خاک

رطوبت موجود در خاک به عنوان یکی از فاکتورهای مهم مدیریتی در کشاورزی، با استفاده از روش‌های مستقیم و غیرمستقیم برآورد می‌شود. یکی از جدیدترین و سریع‌ترین روش‌های غیرمستقیم که اندازه‌گیری ثابت دی‌الکتریک خاک با توجه به سرعت انتشار امواج الکترومغناطیسی در آن، اساس این روش است، روش انعکاس سنجی حوزه زمانی (TDR) است. در این میان روابط تجربی متعددی بین ثابت دی‌الکتریک دستگاه و رطوبت حجمی منتشر شده که این معادلات بدون در نظر گرفتن تمامی خصوصیات خاک هستند. هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر بافت خاک بر روی دقت اندازه‌گیری رطوبت حجمی توسط دستگاه TDR است. آزمایش بر روی پنج نوع بافت (شنی، لوم شنی، لومی، لوم شنی رسی و لوم رسی) در سه تکرار و در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. به منظور ارزیابی و واسنجی نتایج حاصل از دستگاه TDR، رطوبت خاک به روش وزنی نیز اندازه‌گیری شد. همچنین با استفاده از مقادیر تخمین زده شده ثابت دی‌الکتریک توسط دستگاه TDR، مدل‌های تاپ و همکاران (1980) و ترکیبی با مقادیر رطوبتTDR  مقایسه شد. نتایج نشان داد که دقت مقادیر رطوبت حجمی بدست آمده از دستگاه TDR، با سنگین شدن بافت خاک کاهش می‌یابد، بطوریکه میزان درصد خطای نسبی (RE) در بافت‌های شنی، لوم شنی، لومی، لومشنی رسی و لومرسی بترتیب برابر با 07/4، 9/8، 03/8، 13/9 و 4/11 بوده است. مقایسه رطوبت در مدل‌ها نشان داد که در کلیه بافت‌ها مدل تاپ و همکاران (1980) بیشترین ضریب همبستگی را با رطوبت TDR داشته و همچنین دقت مدل تاپ بیشتر از مدل ترکیبی است. در نهایت، روابط واسنجی شده‌ای با ضریب همبستگی بالا بین رطوبت اندازه‌گیری شده به روش وزنی و TDR ارائه شد.